امنیت روانی و اطمینان قلبی
وقتی آرایش و پیراستگی برای یكدیگر صورت گیرد، علاوه بر ایجاد روابط پسندیده اخلاقی و روانی و ازدیاد عواطف قلبی، موجبات اطمینان زوجین نسبت به هم را پدید می آورد . اینجاست كه نه زن به مردی غیر از شوهر خویش نظر خواهد داشت و نه مرد به زن دیگری می اندیشد و امنیتی كه از این رفتار متقابل به دست می آید، همه ابعاد زندگی زن و مرد را تحت پوشش قرار می دهد. این مسأله هر گونه بدبینی و بی اطمینانی در روابط خانوادگی را محو می كند و بدین گونه، پایه های نظام خانواده بر اساس حسن روابط و سلامت روحی استوار خواهد شد و این همان است كه قرآن می فرماید: “هن لباس لكم و انتم لباس لهن” یعنی در واقع هر كدام حافظ امنیت دیگری و مایه زینت و افتخار همسر می گردند.”
كلینی(ره) در “فروع كافی” این حدیث را از حضرت رضا(علیه السلام) نقل می كند: “هیچ فایده ای به كسی نمی رسد بهتر از این كه برایش بانویی باشد كه نگاه كردن به او و مصاحبت با او موجب شادمانی همسر باشد و در غیاب شوهر امانتدار و حافظ حریم خویش و خانواده و اموال شوهر است.” (وسایل الشیعه، ج۱۴، ص۲۲) 

 
تردیدی نیست كه مسؤولیت امنیت روانی خانواده برعهده زن است و كلیدهای عاطفه و رموز ایجاد روابط قلبی به دست اوست. از این جهت، اسلام از زن انتظاری متناسب با این جایگاه دارد و در واقع چون سعادت و شقاوت خانواده به بانوی خانه وابسته است، در روایات ائمه هدی(علیه السلام) هم بالاترین زینت و نهایت سعادت برای یك مرد، برخورداری از همسر شایسته، معرفی شده است.● جایگاه خانواده
خانواده هسته نخستین تشكیل ساختمان جامعه به شمار می رود و عواملی چون عشق و محبت و عاطفه را در وجود انسانها ریشه دار می نماید. با رعایت موازین اسلامی زندگی خانوادگی شكوفا می گردد و آیین اسلام حقوقی برای اعضای آن به وجود می آورد كه با مراعات و اجرای آن، صفا و صمیمیت چون چشمه ای جوشان در خانواده جاری می گردد.
حضرت رضا(علیه السلام) در خصوص مناسبات اخلاقی و روابط بین اعضای خانواده، یك اصل كلی، جالب و دارای پیامی روان شناختی را مطرح می فرمایند: “برخورد خود را با افراد كوچك و بزرگ، زیبا و نیكو گردان كه این اصل در حسن معاشرت و بهبودی آن تأثیری فراوان دارد.” (صحیفهٔ الرضا، ص۴۰۰)

این سخن می تواند برگرفته از فرمایش ارزشمند رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) باشد كه می فرمایند: “بهترین شما كسی است كه برای اهل خانه اش نیكو باشد و من نیكوترین شما برای خانواده ام هستم.” (جامع السعادات، ج۲، ص۱۳۹)

امنیت روانی و اطمینان قلبی
وقتی آرایش و پیراستگی برای یكدیگر صورت گیرد، علاوه بر ایجاد روابط پسندیده اخلاقی و روانی و ازدیاد عواطف قلبی، موجبات اطمینان زوجین نسبت به هم را پدید می آورد . اینجاست كه نه زن به مردی غیر از شوهر خویش نظر خواهد داشت و نه مرد به زن دیگری می اندیشد و امنیتی كه از این رفتار متقابل به دست می آید، همه ابعاد زندگی زن و مرد را تحت پوشش قرار می دهد. این مسأله هر گونه بدبینی و بی اطمینانی در روابط خانوادگی را محو می كند و بدین گونه، پایه های نظام خانواده بر اساس حسن روابط و سلامت روحی استوار خواهد شد و این همان است كه قرآن می فرماید: “هن لباس لكم و انتم لباس لهن” یعنی در واقع هر كدام حافظ امنیت دیگری و مایه زینت و افتخار همسر می گردند.”
كلینی(ره) در “فروع كافی” این حدیث را از حضرت رضا(علیه السلام) نقل می كند: “هیچ فایده ای به كسی نمی رسد بهتر از این كه برایش بانویی باشد كه نگاه كردن به او و مصاحبت با او موجب شادمانی همسر باشد و در غیاب شوهر امانتدار و حافظ حریم خویش و خانواده و اموال شوهر است.” (وسایل الشیعه، ج۱۴، ص۲۲) 

 
تردیدی نیست كه مسؤولیت امنیت روانی خانواده برعهده زن است و كلیدهای عاطفه و رموز ایجاد روابط قلبی به دست اوست. از این جهت، اسلام از زن انتظاری متناسب با این جایگاه دارد و در واقع چون سعادت و شقاوت خانواده به بانوی خانه وابسته است، در روایات ائمه هدی(علیه السلام) هم بالاترین زینت و نهایت سعادت برای یك مرد، برخورداری از همسر شایسته، معرفی شده است.● جایگاه خانواده
خانواده هسته نخستین تشكیل ساختمان جامعه به شمار می رود و عواملی چون عشق و محبت و عاطفه را در وجود انسانها ریشه دار می نماید. با رعایت موازین اسلامی زندگی خانوادگی شكوفا می گردد و آیین اسلام حقوقی برای اعضای آن به وجود می آورد كه با مراعات و اجرای آن، صفا و صمیمیت چون چشمه ای جوشان در خانواده جاری می گردد.
حضرت رضا(علیه السلام) در خصوص مناسبات اخلاقی و روابط بین اعضای خانواده، یك اصل كلی، جالب و دارای پیامی روان شناختی را مطرح می فرمایند: “برخورد خود را با افراد كوچك و بزرگ، زیبا و نیكو گردان كه این اصل در حسن معاشرت و بهبودی آن تأثیری فراوان دارد.” (صحیفهٔ الرضا، ص۴۰۰)

این سخن می تواند برگرفته از فرمایش ارزشمند رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) باشد كه می فرمایند: “بهترین شما كسی است كه برای اهل خانه اش نیكو باشد و من نیكوترین شما برای خانواده ام هستم.” (جامع السعادات، ج۲، ص۱۳۹)

نظافت و آراستگی
در منابع اسلامی آمده است كه خداوند زیباآفرین، جمال و زیبایی را دوست دارد. در مورد مسایل یك خانواده، دستوراتی برای نظافت و آراستگی ظاهر و ایجاد جذبه متقابل آمده است و این فكر كه مرد نیازی به زینت ظاهر و رعایت نظافت ندارد، مورد قبول نیست، چنانكه ثامن الحجج(علیه السلام ) فرموده اند: ” چه بسا بی توجهی مرد به آراستگی ظاهر،سبب گردد كه زن از پاكدامنی فاصله بگیرد و فضیلت عفت را از دست بدهد.” (مکارم الاخلاق، ص۴۸۹)

  همچنین، حضرت در جای دیگری تأكید دارند كه “پاكیزگی از خلق و خوی پیامبران الهی است.” (میزان الحكمه، ج۱۰، ص۹۵۰)حضرت امام رضا(علیه السلام ) از پدران بزرگوار خود روایت نموده اند: ” زنان بنی اسرائیل از عفت و پاكی دست برداشتند و این مسأله هیچ سببی نداشت جز آنكه شوهران آنها خود را نمی آراستند.”
از سوی دیگر، زن مجاز نیست كه برای غیر شوهر آرایش كند. رسول اكرم(صلی الله علیه وآله وسلم ) از اینكه زن در خارج خانه لباس جذاب بپوشد، به صورتی كه نظر دیگری را به سوی خود جلب نماید، نهی فرموده اند

هر عهد و پیمانی مسؤولیت دارد
خانواده عروس و داماد بنا به عرف جامعه و سنتهای محلی و رعایت موازین شرعی و ارزشی، باید در حدی به دور از افراط و تفریط، در مسأله مهر و صداق توافق كنند. البته امساك از رسانیدن صداق به صاحب آن، حرام و گناه است.
رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم ) فرموده اند: مهریه زن باید به او مسترد گردد و كسی كه از پرداخت آن امتناع نماید، به اندازه حق زن، در روز قیامت از حسنات او برمی دارند و در پرونده همسرش قرار می دهند و چون كار نیكی به اندازه ترمیم حقوق زن باقی نماند، به گناه پیمان شكنی او را به سوی آتش می برند. زیرا هر عهد و پیمانی مسؤولیت دارد.
هشتمین فروغ امامت در این باره می فرمایند: “خداوند متعال هر گناهی را مورد آمرزش قرار می دهد، مگر گناه انكار مهر زن یا غصب دستمزد اجیر یا فروش انسان آزاد.” (بحارالانوار، ج۱۰۰، ص۳۵۱) البته، ذكر این نكته هم ضروری است كه از جانب پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم ) و عترت پاك او، خطاب به زنان با كرامت توصیه شده است: اگر زمینه مناسبی در خصوص بخشیدن مهر خود به شوهر مشاهده كنند، از این خصلت عالی كه بیانگر جود و كرم و نشانه سخاوت و بزرگواری است، چشم پوشی نكنند.

مراسم عروسی
آداب و رسوم عقد و عروسی باید توأم با وقار، حفظ كرامت، شخصیت و به دور از هر گونه محرمات و عوامل محرك شهوات باشد تا رحمت الهی را جلب كند و عاملی برای عملی شدن بركات آسمانی گردد. در فرهنگ اسلامی، تأكید بر این است كه این مراسم بهتر است كه شب هنگام برگزار شود. چنانچه عروسی حضرت زهرا(سلام الله علیها ) در هنگام شب انجام گردید. رسول خدا(صلی الله علیه وآله) توصیه نمودند، دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار، شب عروسی حضرت فاطمه(سلام الله علیها)، به دنبال آن بانوی بزرگوار حركت كنند، شادی نمایند، شعر بخوانند و ذكر “ا…اكبر” و “الحمدا…” بر زبان جاری سازند و از چیزی كه خداوند بر انجام آن رضایت ندارد، پرهیز كنند.

حضرت امام رضا(علیه السلام )در شب هنگام، روش رسول خداست زیرا خداوند شب را مایه آرامش قرار داده است.(ازدواج در اسلام، آیهٔا… مشكینی، ص۱۱۲)
این حدیث ارزشمند، چند نكته مهم را كه حاوی جنبه های روان شناسی است، مطرح می كند؛ زیرا معمولاً شب هنگام، آدمی از فشارهای روانی كمتری برخوردار است و روح او فراغت بهتری دارد و برای انجام برنامه های فرحبخش مهیاتر است.
همچنین مطابق آنچه قرآن: “و جعلنا اللیل لباساً"(سوره نبأ، آیه ۱۰) شب پوششی است بر اندام زمین و موجوداتی كه بر روی آن زیست می كنند.
پذیرایی از میهمانان نیز در فرهنگ اسلامی استحباب فوق العاده ای دارد. رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله)، یكی از موارد ولیمه دادن را موقع عروسی دانسته اند. البته، بنا به فرمایش آن بزرگوار، دعوت شدگان نباید برای رفتن به این مراسم شتاب كنند، زیرا یادآور دنیا و زندگی ظاهری است.(مستدرك الوسایل، باب نكاح، فصل ۳۱) 
حضرت امام علی بن موسی الرضا(علیه السلام) هم فرموده اند: از سنت پیامبر اكرم(صلی الله علیه وآله)) طعام دادن در هنگام ازدواج است. (صحیفهٔ الرضا، ص۴۰۲)

…..بر اساس روایتی نورانی، امام رضا(علیه السلام ) فرموده اند: “كسی كه دختر خویش را شوهر می دهد، در واقع او را از حوزه اختیار خویش بیرون می آورد و در اختیار دیگری قرار می دهد.”(وسایل الشیعه، شیخ حر عاملی، ج۱۴، ص۵۲) 
این سخن حضرت نشان می دهد كه خانواده ها قبل از ازدواج فرزندانشان باید بررسی كنند كه دختر خویش را به همسری چه كسی درآورده و پاره ای از حیات خود و محصول تلاشها و تربیتهای خویشتن را به دست چه فردی می سپارند. بنابراین، باید دختر و پسر قبل از ازدواج از روحیات، عادات، اخلاق، سلامت فیزیكی و روانی یكدیگر در حد ضرورت باخبر باشند. دقیقاً به همین جهت است كه رسول اكرم(ص) تأكید نموده اند با افراد دارای حسب و نسب وصلت كنید، زیرا تمامی خصال و صفات والدین به فرزندان انتقال می یابد. (مكارم الاخلاق، طبرسی، ص۱۹۶)
خانواده ها نیز مراقب باشند دختر با ایمان خود را به جوانی كه اهل حق و حقیقت نبوده و خود در باتلاق انحراف دست و پا می زند، ندهند و برای جوان پاك خود دختری را كه به ارزشها و فضایل پشت پا زده، انتخاب نكنند.كسی كه پایبند واجبات نیست و از ارتكاب فسق و فجور پروا ندارد و از حسنات اخلاقی بهره ای نبرده، نباید به عنوان هسمر آینده برگزیده شود، زیرا بنا به فرمایش ائمه هدی(علیهم السلام )، آثار حرام و گناه در نسل او آشكار می گردد. (وسایل الشیعه، ج۱۷، ص۸۱)………ادامه دارد 

شهید صدیقی:
عجیبترین چیزی که من تا به حال دیده ام این بوده که چرا بعضی ها اینقدر دیر دلشان برای امام زمان(ع) تنگ میشود.

تشکیل کانونی به نام خانواده اهمیت شایان توجهی دارد زیرا برای هر کسی یک بار در طول زندگیش این فرصت پیش می آید و هر کدام از دختر و پسر می خواهد برای خود شریکی در مسیر زندگی خویش برگزیند که تا پایان عمر با وی خواهد بود و از همه اسرار و رموز او باخبر خواهد گردید. شریکی که مادر فرزندان، و مربّی کودکان است و یا آن که پدر و مسؤول و مدیر خانواده است و در صورت انتخاب درست، به اعتبار، عزت و آبروی طرفین افزوده خواهد شد، بنابراین عقل و برهان چنین قضاوت می کند که درباره ی همسر آینده باید بررسی هایی بعمل آورد. از این جهت حضرت امام رضا(علیه السلام ) فرموده اند: «النکاحُ رِقٌ فاذا انْکَحَ اَحَدُکُمْ ولیْدةً فَقَدْ ارقّها فلْینْظُرْ اَحَدَکُمْ لِمَنْ یَرُقُّ کریمته.»………….ادامه دارد