1- تعریف پژوهش
پژوهش به معنای یک جستجوی روشمند است و به فعالیت های جستجو گرانه ای گفته می شود که در پی برخورد با یک مششکل یا مسئله انجام می شود و برای دست یابی به دانش و یافته های جدید است.
در تعریف دیگر آمده است:
تحقیق فعالیت منظم و مدونی است که به دست یافتن معین ، کشف و گسترش دانش و حقیقت می انجامد ، گذشته از این که ، حاصل آن بنیادی یا کاربردی باشد.در حقیقت پژوهش ، کوششی علمی و اندیشیده همراه با طرح و برنامه برای کشف حقیقتی مجهول است.
2- اهداف پژوهش
از طریق پژوهش می توان به اهداف زیر دست یافت:
1-2.تقویت بنیه علمی جامعه و تولید و توسعه دانش و کشف حقایق
2-2.درک بهتر زمانه و نیازهای واقعی جامعه
3-2.نقد و بررسی دیدگاه ها و دست یابی به تئوری های نوین
4-2.پاسخگویی به شبهات
5-2.ارایه راهکارهای اصلاحی برای حل مشکلات
3- انواع پژوهش
1-3.به اعتبار هدف:
1- پژوهش های بنیادی : در این تحقیق به دنبال تامین و تولید دانش و ارایه نظریه نوین هستیم و می خواهیم ماهیت پدیده ها را کشف کنیم. این پژوهش ها به منظور توسعه مجموعه دانسته های موجود درباره اصول و قوانین علمی انجام می گیرد.
2- پژوهش های کاربردی : پژوهشی که بر اساس اصول و فرضیه ها ، برای دست یابی به هدفی خاص انجام می گیرد وبا هدف کاربردی کردن علم و دانش، برای حل مسائل و مشکلات علمی کاربردفوری و علمی دارد.
3- توسعه ای: کاربرد سازمان یافته دانش یا دستاوردهای اصیل پژوهش های پیشین ، برای تولید ابزار و دستگاه یا ره یابی به روش های سودمند است.
2-3. به اعتبار نتایج تحقیق:
1. پزوهش های کیفی مانند بررسی شعائر و رفتارهای یک فرقه در ساحت های روان شناسی
2. پژوهش کمی با استفاده از آمار و ابزار اندازه گیری
3-3.به اعتبار هدف از نگاهی دیگر
1.توصیفی: گزارشی است بدون تاکید بر علت یابی مسئله مانندگزارش یک واقعه و یا یک اندیشه که در آن تنها به آنچه موجود است و نه به چرایی امر، توجه می شود. در حقیقت توصیف ، بیان اوصاف ، آثار ، علائم و را بطهی آن با چیزهای دیگر است.توصیف در مورد واقعیات محسوس ، علوم تجربی یا توصیف فلسفی انجام می شود.
2.تحلیلی:مستلزم نوعی باز گشت و بازنگری در معلومات است.اساسا توسعه و تعمیق علوم در گرو تبین وتحلیل است نه توصیف صرف.
4-3.پژوهش را می توان به تطبیقی و غیر تطبیقی هم تقسیم کرد.در تحقیقات تطبیقی افزون بر توصیف و فهرست کردن شباهتها و تفاوت ها به تحلیل و تبین انها می پردازیم.
5-3.همچنین پژوهش را می توان به انتقادی و غیر انتقادی نیز تقسیم کرد.در پژوهش های انتقادی یا نقدی به توصیف و تبین نقاط ضعف و قوت آثار یا دیدگاه ها می پردازیم. تفکر نقدی در پاره ای از موارد می تواند ما را به خلاقیت ونو آوری بر ساند وباعث قوت و استحکام نظریه ها شود.البته محقق باید به شیوه مطالعه انتقادی تسلطداشته باشد تا بتواندزوایای پیدا و پنهان مباحث را ببیند و انها را مورد ارزشیابی قرار دهد.
6-3.تقسیم دیگر به اعتبار روش کسب اطلاعات است که در درجه اول به مستقیم و غیر مستقیم ، تقسیم می شود.در روش مستقیم ، اطلاعات از قبل موجود نیستند و محقق ناچار است آنها را تولید کند و سپس به اندیشه ورزی و تحلیل انها بپردازند . روش مستقیم ممکن است در حوزه ها یپژوهشی حسی، تجربی، عقلی ، فلسفی و عرفانی اجرا شود.
نا گفته نماند که به اعتبار گرد آوری اطلاعات از سه طریق: 1- دیدن اطلاعات در صورت موجود بودن 2- تفکر و فکر کردن3- پرس و جو و مصاحبه و پرسشگری ، می تواند نوع تحقیقات نیز تغییر کند.
7-3.تقسیم بعدی پژوهش به اعتبار مسئله است چه اینکه مسائل یا متعلق به ماوراء الطبیعه است یا متعلق به طبیعت و گاهی مسائل به ذهن یا زبان تقسیم می شوند.